Schrijftip

Hoe maak je een goede opsomming?

OPSOMMINGEN ZIJN IN ZAKELIJKE TEKSTEN POPULAIR. Terecht! Ze creëren overzicht en zorgen ervoor dat je tekst “onthoudbaarder” wordt. Houd je wel aan enkele regels. De belangrijkste is die van de gelijksoortigheid. Zorg dat alle items van je opsomming gelijksoortig zijn

Wees consequent in de zinsstructuur

Als je voor hele zinnen kiest, hanteer je telkens dezelfde zinsvolgorde. Als je voor zinsdelen kiest, gebruik je telkens dezelfde soort zinsdelen. Kies je voor losse woorden, dan hanteer je uitsluitend losse woorden. Bekijk de voorbeelden aan het einde van deze tekst.

Zorg voor gelijkwaardige onderdelen in je opsomming

De onderdelen van je opsomming moeten van dezelfde orde zijn. Noem je ingrediënten (in een recept bijvoorbeeld) dan beperk je je in de opsomming tot ingrediënten. Schrijf je: ‘Deze aanpak heeft de volgende voordelen:’ dan beperk je je tot voordelen. Een nadeel vermeld je dus in een nieuwe zin.

Maak de zinnen niet te lang

Lange zinnen zijn slecht voor het overzicht. En daar was het bij de opsomming nu juist om begonnen!

Opsommingen zorgen voor overzicht en  maken informatie “onthoudbaar”. 

Zorg voor een correcte interpunctie

Een opsomming begint altijd met een dubbele punt. Wat voor leesteken je gebruikt na de onderdelen van je opsomming is afhankelijk van de grammaticale aard van die onderdelen:

  • Bestaat je opsomming uit  losse woorden, dan gebruik je een komma of niets.(zie vb 1)
  • Bestaat je opsomming uit zinsdelen (dus geen hele zinnen), dan gebruik je een komma.(zie vb 2)
  • Bestaat je opsomming uit losse, hele zinnen, dan gebruik je een punt of een puntkomma.(zie vb 3)

De onderdelen markeer je met een streepje, een punt of een nummer. Een opsomming sluit je af met een punt.

Voorbeelden

1. Jan kocht de volgende materialen:

  • verf
  • hout
  • schuurpapier
  • lijm.

2. Jan gaat stevig klussen. Hij kocht:

  • hout voor een mal,
  • spijkers en een hamer,
  • touw om het terrein af te bakenen en
  • cement.

3. Voor een nieuwe garage ga je niet over een nacht ijs. Dit heb je nodig:

  • je wilt hout hebben om de muren te maken;
  • je gebruikt voor het dak oud-Hollandse dakpannen;
  • je gebruikt als garagedeur de klassieke schuurdeuren maar je kunt ook kiezen voor een automatisch sluitende metalen deur.

Ten slotte

Misschien wel het belangrijkste: beperk je. Maak je opsommingen niet te lang (7 items is echt de max).

Meer tips

Wout Sorgdrager Communicatie

Wout Sorgdrager leert professionals beter te schrijven zodat ze effectiever communiceren.

Ik praat graag een keer verder om de mogelijkheden te bespreken.